Derby della capitale – Thành Rome, Lazio và AS Roma

Paolo Di Canio – Chứng nhân của các trận Derby

Ngựa chứng nước Ý, Di Canio, tuy chưa bao giờ đạt đến đẳng cấp thế giới như các cầu thủ cùng thời: Maldini, Totti, Del Piero… Nhưng anh lại là số ít cầu thủ nhân chứng, người tham gia vào 5 trận derby hàng đàu làng túc cầu: derby London (West Ham), derby Old Firm (Celtic), derby Milan (AC Milan), derby Turin (Juventus) và Derbi della Capitale với danh nghĩa là cầu thủ của Lazio.

Khi được hỏi về các trận Derby, Di Canio có nhận xét như sau: “Các CĐV thành Rome thích thú với chiến thắng trong trận derby này hơn là danh hiệu, hay vị trí nào trên BXH nào vào cuối mùa giải“. và đúng như thế, trận derby giữa AS Roma và Lazio không chỉ là trận chiến về truyền thống và cả văn hóa lâu đời ở thành Rome.

Nguồn gốc của của Lazio và AS Roma – Cặp

Nhắc đến Serie A, thế lực thống trị là những ông lớn như Juventus, AC Milan, Inter Milan,…. Lazio với 2 lần lên ngôi vương Serie A (1973–74, 1999–2000) bên cạnh AS Roma cũng chỉ hơn 1 lần (1942, 1983, 2001). Và tại đấu trường này, cả hai chỉ gặp nahu đúng có 1 lần để cạnh tranh ngôi vương với chiến thắng thuộc về AS Roma (2001).

Nhưng dù sống chung thành phố, dùng chung sân vận động, cả hai vẫn tỏa ra được bầu không khí thù địch đến kì lạ. Đó là kết quả của những biến động lịch sử, sự hận thù từ những phe cánh chính trị như EL CLasico của Tây Ban Nha. Câu chuyện về sự ra đời của cả hai đội bóng phần nào đã giải thích được sự đối trọng đó.

Societa Sportiva Lazio ra đời vào năm 1900, là đội bóng tập hợp các quan chức quân đội với sự đứng đầu của Luigi Bigarelli, một sĩ quan độc tài của quân đội. Với xuất thân như thế, Lazio ban đầu được xem là biểu tượng của giới nhà giàu tại Rome. Sau đó nhà độc tài Benito Mussolini nổi lên, đồng thời cũng là một fan cuồng nhiệt của Lazio, đưa Lazio thành đội bóng quyền lực nhất nước Ý lúc bấy giờ.

Xem thêm: Lịch sử thú vị của Lazio

Benito Mussolini bên cạnh đó cũng là người có công đưa World Cup đến Italia vào năm 1934. Khi lên nắm quyền, Benito muốn thông qua bóng đá thể hiện quyền lực nên đã đem đến những cải tổ. Một trong những kế hoạch đầu tiên chính là xây một sân vận động quốc gia mới: PNF – tên một đảng phát xít lúc bấy giờ. Hiển nhiên, với vị thế độc tôn của mình, Lazio được chuyển đến sân mới và hưởng đặc quyền thi đấu trên sân này.

Đến năm 1927, đảng cầm quyền ở Italia muốn thống trị nền thể thao Châu Âu, đã ra sắc lệnh hợp nhất mọi đội bóng đá ở thành Rome (điều này cũng giải thích vì sao ở thành Rome có rất ít Câu lạc bộ bóng đá lâu đời). Theo sắc lệnh ấy, có 4 câu lạc bộ đã hợp lại thành câu lạc bộ AS Roma: Alba, Fortitudo, Pro Roma và Roman.

Xem thêm: 10 sự thật thú vị về Lazio

Tuy nhiên, sự kiêu hãnh của Lazio đã khiến người hâm mộ cũng như đội bóng này chống lại điều lệnh trên và đứng một mình. Lazio cương quyết muốn đòi lại vị thế của mình, còn AS Roma, dưới sự lãnh đạo của Italo Foschi ( tổng thư kí đảng Phát xít lúc bấy giờ, đối địch của Benito Mussolini) lại muốn thể hiện sức mạnh của bản thân mình. Không khí thù địch nhau bắt đầu từ đấy.

Nguồn gốc của Derby della Capitale – Trận derby máu lửa nhất nước Ý

Trải dài hơn 100 năm lịch sử, sự thù hằn của cả hai đội bóng này tốn rất nhiều giấy mực của cánh nhà báo. Nếu AS Roma tự hào với những dấu mốc lịch sử và huyền thoại của mình, thì Lazio lại kiêu hãnh về xuất thân của mình. Nếu Lazio được chơi ở sân vận động lớn của giới độc tài, biểu tượng cho sự quí phái, thì AS Roma lại chơi bóng ở khu Campo Testaccio, một khu ổ chuột của giới lao động lúc ấy.

Mâu thuẫn của cả hai còn nằm ở biểu tượng. Lazio với màu xanh da trời, màu xanh của thần thoại hy Lạp và của giới quý tộc, với con chim đại bàng tượng trưng cho quyền lực. Còn về AS Roma, màu vàng và dỏ tượng trưng cho thành phố Vatican và đế chế La Mã cổ đại. Ben cạnh đó, linh vật của AS Roma là một cặp sói được lấy từ truyền thuyết về Romulus và Remus.

Đến thế chiến thứ hai, AS Roma phải chuyển về sân PNF và chia sẻ không gian chung với Lazio nhằm trả cơ sở vật chất phục vụ cho chiến tranh. Đến năm 1953, cả hai lại một lần nữa cùng nhau chuyển nhà về sân Olympico cho đến nay. Tuy có vẻ chung phe cánh chính trị, nhưng thật ra Lazio ủng hộ phe cánh hữu do tướng Benito Mussolini đứng đầu, còn ASRoma thì ủng hộ phe cánh hữu.

Nhưng căng thẳng nhất vẫn là những năm 70 của thế kỉ trước, khi dự án cải tạo Rome xuất hiện và dẹp hầu hết các khu ổ chuột, trong đó có khu Campo Testaccio – cái nôi khởi sinh AS Roma. Lúc ấy các nhóm Ultra xuất hiện, càng làm bầu không khí ở thành Rome căng thẳng. Hình ảnh về các trận Derby della Capitale ngày ấy chỉ toàn là bạo lực, người chết,….

Sự căng thẳng của Derby della Capitale không chỉ nằm ở hai đội bóng với khát khao dẫn đầu, mà còn lạ sự mâu thuẫn của giới tinh hoa và giới lao động lúc bấy giờ ở Italia. hàng loạt cuộc đấu tranh giữa hai nhóm cổ động viên chưa bao giờ có dấu hiệu hạ nhiệt suốt hơn trăm năm qua. Nó còn có ý nghĩa cho những giai đoạn lịch sử của thành Rome cũng như quốc gia hình chiếc ủng này. Suy cho cùng, cả hai cũng chỉ là những kẻ ngoại đạo bị lịch sử đặt vào hai chuyến tuyến đối địch nhau.

Xem thêm: Đi tìm đội hình huyền thoại của Lazio

Những nhân chứng của Derby della Capitale

Hoàng tử bé thành Rome – Francesco Totti, người đã tham gia vào hơn 38 trận Derby della Capitale với cương vị đội trưởng của AS Roma. Tuy là một huyền thoại và đánh bại hầu hết các ông lớn, tuy thế Totti chỉ có thể ghi 9 bàn vào lưới Lazio. Nhưng kỉ lục người ghi bào vào lưới Lazio nhiều nhất chính là Dino da Costa với 11 bàn thắng. Totti còn có màn ăn mừng kinh điển gây tranh cãi đến tận bây giờ. Vào năm 1990. sau khi sút tung lưới Lazio, Totti đã để lộ ra dòng chữ  “Vi ho purgato ancora!!!” (Tạm dịch là “Tôi lại trừng phạt các người một lần nữa!!!”).

Và về phía Lazio, ngựa chứng Di Canio cũng kịp ghi dấu bằng màn ăn mừng kiểu phát xít gây phẫn nộ. Sau đó chính Lazio và cầu thủ này ăn phạt từ liên đoàn bóng đá Châu Âu.